Berenklauw Azijn 
Bieten met Berenklauwzaad 
Grote Berenklauwzaad
Heracleum sphondilium
Oh kun je berenklauw eten? Oh maar das toch heul giftig enzo..? Ja dat klopt, berenklauw is heel giftig als je met je Braziliaanse bikini of zwembroek midden op de dag wanneer de zon heel fel schijnt er in gaat rollen en vervolgens in de zon gaat liggen. Dan krijg je namelijk (enorme) blaren. Maar dat moet je vooral niet doen. Net zomin dat je in je Braziliaanse bikini of zwembroek in de brandnetels moet gaan rollen want dan zie je er ook niet uit. Daarbij heb je dagenlang jeuk op plekken waar je geen jeuk wilt hebben.
Het is een mythe dat berenklauw giftig is om te eten. Het is jarenlang volksvoedsel geweest en in sommige landen wordt het nog gewoon gegeten. http://www.eatweeds.co.uk/hogweed-stalk-recipe voor een vergelijkbaar recept als hieronder.
Wat is dan wel het probleem met Berenklauw? Het probleem zit hem in het sap en de brandharen. In het sap zitten bepaalde chemicaliën die een soort brandwonden/blaren veroorzaken zoals hierboven beschreven. Maar als je met je vingers de plantonderdelen plukt is er niets aan de hand. De zaden, bloemen en scheuten zijn eenvoudig te oogsten met een mesje en als je helemaal geen risico wilt nemen dan doe je handschoenen aan. Afwashandschoenen met een bloemetjespatroon liggen altijd in mijn wildplukmand.
Daarnaast is er nog een gevaar m.b.t. verwisseling met de reuzenberenklauw uit Amerika. Die is zoals alles uit Amerika velen malen groter en ziet er anders uit mits je onderstaande kenmerken hanteert. Afijn, ik wens je veel plezier met de recepten en met het plukken van Berenklauw.
| Kenmerken |
– Schermbloemenfamilie (Apiaceae)
– Bladverliezende, kruidachtige klimplant, die elk jaar tot de grond toe afsterft
– De stengels zijn vierkant, behaard, hol en gegroefd
– Bladeren zijn geveerd en gelobd met grove tanden en behaard
– Bloemen vormen grote schermen met witte soms roze bloemen; de bloemschermen kunnen wel 25 centimeter groot worden
– De zaden komen uit de bloemschermen, en zijn rondachtig en afgeplat tot 1 centimeter groot
– De plant kan tot wel 1,5 meter hoog groeien
Waar te vinden
Overal in Nederland algemeen.
Seizoen
De jonge bladknoppen oogst je het hele jaar door, de zaden in de zomer en het najaar. De bloemen kun je gebruiken om ijs te parfumeren.
Gebruik
De inheemse berenklauw (niet verwarren met de reuzenbereklauw!) is een heerlijke groente. Je kunt bijna alles van de plant gebruiken. De jonge bladeren en stengels zijn heel fijn gesneden lekker in de sla, de grote knoppen met daarin de bloemen en nieuwe scheuten eveneens. De zaden zijn lekker in vruchtengerechten en zijn als specerij te gebruiken, de jonge knoppen kun je als groente stoven.
Bijzonderheden
In Engeland heet deze plant hogweed; hij werd vroeger overal in Europa als varkensvoer gebruikt. Tegenwoordig laat men in bepaalde gebieden het chique Mangalica-varken de berenklauw opruimen door de varkens er te laten grazen.
Het is een plant waar veel mensen van wegblijven. De brandharen op de bladeren en stelen kunnen namelijk een fytoallergische reactie veroorzaken. Je krijgt dan blaren op je huid, plus een huidverkleuring die pas na enkele weken verdwijnt. Toch is het de moeite waard om deze plant te plukken. Ook ik was eerst sceptisch over de eetbaarheid ervan, maar de zaden zijn heerlijk in combinatie met vruchten en inmaken op zuur. Daarnaast vormen de jonge scheuten een lekkere soepgroente.
De plant heeft een hele mooie kruidige smaak. Probeer dus eens voorzichtig enkele blaadjes in een gerecht! Je behandeld de berenklauw net zoals de brandnetel. Even blancheren en de brandharen zijn uitgeschakeld.
Gestoofde berenklauwbladeren in boter
Ingrediënt
- 2 handjes vol
- 8 daslookblaadjes ( of 2 gerookte knoflookteentjes als er geen daslook is )
- 1 halve ui in ringen
- 10 brandneteltopjes
- 1 halve Spaanse peper in ringetjes
- 50 g boter
- scheutje water
- peper en zout naar smaak
Werkwijze:
- Smelt de boter en fruit als eerste de uien aan
- Fruit daarna de peperringetjes mee
- Doe vervolgens de hele jonge berenklauwblaadjes bij de uien en fruit 2 minuten
- Dan gaan de brandnetels erbij en als laatste de daslookblaadjes
- Doe er dan een scheutje water bij en laat 5 minuten stoven
In Kambucha ingemaakte bieten met berenklauwzaad
Ingrediënten
- 4 grote bieten
- 1 liter kambucha sap ( of zoetzuur van azijn en suiker als je geen kambucha hebt )
- 10 berenklauwzaden per grote biet
- Snufje zout
Werkwijze
- Kook de bieten half gaar
- Kook de kambucha of maak een zoetzuur van azijn en suiker
- Snijd de bieten in stukken en verdeel over de potten
- Voeg snufje zout toe en in elke pot 10 berenklauwzaden, bij kleine potjes van 400 ml ongeveer 6 zaden
- Schenk de kokende kambucha op de bieten en sluit direct af met een deksel
- Laat minimaal 2 weken staan voor gebruik zodat de zaden hun aroma kunnen loslaten
Gerookte bokking met berenklauw
Ingrediënten:
- 1 handje jonge berenklauwscheuten
- 1 fijngehakt 1 ui, gesneden
- 30g boter, om te bakken
- 250 g gekookte pureeaardappelen
- 300 g gerookte bokkingfilet
- 1 handje waterkers
- 2 eieren, gepocheerd of zacht gekookt
- vers gemalen zwarte peper
Werkwijze:
- Breng een pan met licht gezouten water aan de kook, voeg de berenklauwscheuten en blancheer ze 3 tot 5 minuten
- Laat ze uitlekken in een vergiet en spoel af met koud water
- Hak de scheuten dan fijn
- Smelt ondertussen de boter in een pan, voeg de ui toe en laat zachtjes zweten voor gedurende ongeveer 6 minuten
- Neem van het vuur en meng met de aardappelpuree en fijngehakte berenklauw
- Vorm 4 aardappelkoekjes van de massa en bak ze in boter bruin aan beide kanten
- In de tussentijd pocheer je de eieren met behulp van een van de klassieke gepocheerde eierenrecepten; of kook zachtgekookte eieren (waar je zin in hebt)
- Verdeel de gerookte vis in twee porties en bak in een hete grillpan ongeveer 4 minuten lang, of tot de vis licht gemarkeerd en opgewarmd is
- Om te serveren: plaats de aardappelkoekjes op een bord, leg de schelvis bovenop. Vervolgens plaats je het gepocheerde of gekookte ei bovenop de schelvis om een stapel te vormen. Garneer met een flinke draai van zwarte peper en een handvol verse waterkers
Azijn met Berenklauwzaad
Ingrediënten
- 1 liter witte wijn azijn
- 6 groene berenklauwzaadschermen
Werkwijze
- Was de zaden goed in lauw water met een snufje zout
- Sla de zaden droog in een theedoek
- Doe de zaden in een schone fles
- Schenk koud de witte wijn azijn erop
- Laat minimaal voor 2 weken staan
